بررسی اثر فرم های مختلف اکسید روی بر تولید میزان سولفارافان در گیاه lepidium draba

ازمک (lepidium draba) گیاهی دولپه از خانواده (brassicaceae) است که حاوی مقدار قابل توجهی گلوکوزینولات گلوکورافانین می باشد. سولفارافان یک ایزوتیوسیانات حاصل از هیدرولیز گلوکورافانین توسط آنزیم میروزیناز است که در مهار سرطان و تنظیم تنش اکسیداتیو در سلول ها نقش دارد. این گیاه همچنین توانایی بالایی در جذب و ذخیره نمودن فلزات سنگین را دارد. در این مطالعه، محتوی سولفارافان، خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه های ازمک که به مدت هفت روز در حضور غلظت های مختلف (mg/l صفر (به عنوان شاهد)، 25، 50، 100، 250، 500 و 1000) فرم بالک و نانو ذره zno رشد کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده تأثیر مثبت هر دو ذره بر محتوی سولفارافان در گیاهچه های تیمار شده در مقایسه با نمونه شاهد می باشد. میزان جوانه زنی در تیمار با فرم بالک zno تغییر معنی داری را در مقایسه با نمونه شاهد نشان نداد. درحالی که در تیمار با فرم نانو zno میزان جوانه زنی در مقایسه با نمونه شاهد کاهش معنی داری را نشان داد. داده ها نشان دادند که طول ریشه، طول ساقه، بیومس گیاهچه ها، محتوی کلروفیل، کاروتنوئید، فلاونوئید با هر دو ذره به صورت معنی داری نسبت به نمونه شاهد کاهش یافته است. درحالی که محتوی آنتوسیانین تا غلظت mg/l 100 در حضور هر دو ذره نسبت به نمونه شاهد به صورت معنی داری افزایش و در غلظت های بالاتر آن کاهش یافت. نتایج همچنین نشان دهنده تجمع یون روی در ریشه و ساقه گیاهچه های تیمار شده می باشد که با افزایش غلظت ذرات در محیط افزایش می یابد. فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در گیاهچه های تیمار شده با هر دو ذره به صورت معنی داری نسبت به نمونه شاهد افزایش یافتند. میزان پروتئین های محلول گیاهچه های تیمار شده در حضور هر دو ذره نسبت به نمونه شاهد افزایش یافت. با توجه به افزایش محتوی سولفارافان و آنتوسیانین، افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز چنین به نظر می رسد که جذب این ذرات به سطح و یا تجمع آن ها در گیاهچه ها منجر به تنش اکسیداتیو و در نتیجه کاهش رشد گیاه شده است.